مزاحم دانستن نماز برای کارهای شخصی
برخی چون در وقت نماز مشغول کار ها و اعمال شخصی خود هستند فرصت این که
نماز را در اول وقتآن اقامه کنند ندارند و وقتی که فرصت های اولیه برای اقامه و
برپایی نماز از دست برود تدریجا بعد از استراحتچون دوباره مشغول فعالیتمی شوند
اقامه نماز را مانعی برای انجام کار های خود می دانند. البته خواهیم گفت که این عامل
به بهانه شبیه تر استیکعلت برای ترکیا بی توجهی به نماز.
فساد اخلا قی
برخی از جوانان در علت دوری از نماز و تعالیم دینی و مذهبی، مفاسد اخلا قی را
بسیار موثر می دانند. البته این عامل در خانواده ها و محیط های مختلف دارای شدت و
ضعفاست و در بروز و ظهور آن می توان عللی را برشمرد که هرکدام از آن عوامل به
تنهایی می تواند در ایجاد آن و انحرافشخصکافی باشد.
همنشینی با دوستان ناباب
بدیهی است که نقش بسیار مهم دوستان در شکل دهی شخصیت انسانی خصوصا در
سنین نوجوانی و جوانی را نباید نادیده انگاشت. دوستان شایسته و خوب در سوق دادن
انسان به سوی سعادت و کمال موثرند و دوستان ناشایست درانحراف آدمی به سمت
ناهنجاری های اخلا قی. چه بسا جوانانی که در مسائل دینی علا قمند و به دینداری خود
را غبند و لیکن در محیط های مختلفاز قبیل محل هایی که در آن زندگی می کنند یا
محیط کار و تحصیل که در آن ساعاتی را سپری می سازند با افرادی آشنا شوند که به
تدریج او را در دام بی دینی و لا ابالی گری گرفتار می کنند.
سستی و تنبلی
بعد از دو عامل مذکور، علت دیگری که در ترکیا بی توجهی به نماز بیان شده است
عنصر و عامل تنبلی است. غالبا نوجوانان و جوانان به آسانی تن به فعالیت نمی دهند مگر
در اموری که بیشتر جنبه احساسی و هیجانی داشته یا در اموری که با انگیزه و شناخت
قبلی همراه باشد. برای فردی که چند سال است به سن تکلیف رسیده قدری مشکل
استدر هوای سرد زمستان آستین خود را بالا زند و با آب سرد وضو بگیرد یا کفشو
پوتین از پایش در آورد و مسح نماید به همین خاطر گاهی از نماز خواندن طفره می
رود یا برای او دشوار است که از خواب نوشین صبح گاهی بزند و نمازش را بخواند
و...
عدم آگاهی و بینش کافی از فریضه نماز
عالم نبودن به محتوای نماز، درکپایین و بسیار اندکنسبت به تاثیر آن، عدم توجه به
جایگاه نماز در اسلا م، نداشتن انگیزه و هدفدر اقامه و برپایی آن، آشنا نبودن به اسرار
و فلسفه نماز ودرخواست امور مادی از خدا و عدم دست یابی به آن یکی از عواملی
است که جوانان را از این فرضیه الهی دور نگه داشته است. درگفته ها و نوشته های
بسیاری از آنان این نکته جلب توجه می کرد که ما نمی دانیم برای چه باید نماز خواند.
اگر نماز را نخوانیم چه می شود. با ترک نماز چه چیزی را از دست خواهیم داد و
ظاهرا مشاهده می شود آنان که نماز را برپا می دارند با کسانی که تارکنمازند فرقی
نمی کنند. اگرنماز باید در زندگی افراد موثر واقع شود پسچرا این اثر ملموسنیست و
چرا این مرزبندی را عملا ما نمی بینیم؟ مگر خدا به دو رکعت نماز ما محتاج است؟
جوان باید قلبش پاک باشد، انسان باید با دوستان و همسایگان و نزدیکان و همنوعان
خود رفتار شایسته ای داشته باشد. خدا این ها را از ماخواسته است. نه این که نماز
بخوانیم و در عین حال صد ها عمل ناشایست را مرتکب شویم. اصل این است که ما
انسان خوبی باشیم حال چه قائم به نماز باشیم یا تارک آن. پس ملا ک انسان خوب
بودن، نماز خواندن نیست بلکه دل و قلبی پاکداشتن است.همه این گفته ها حاکی از
آن است که شناخت لا زم و آگاهی کافی از فضائل نماز و جایگاه آن در اسلا م برای
کثیری از نوجوانان و جوانان حاصل نشده است.
محیط خانواده و بی توجهی والدین
بی توجه بودن یا کم توجهی پدر و مادر یا مربی خانواده نسبت به فرزندان در محیط خانه و سطحی نگری آنان در ابتدای نوجوانی فرزندان یا احیانا بی مبالا تی اعضای خانواده نسبت به مسائل دینی خصوصا فریضه نماز تاثیر بسزایی در تربیت فرزندان به جای می گذارد. بعنوان مثال فرزند اگر در خانه ای رشد کند که در آن خانه کسی به نماز اهمیت ندهد یا در قبال مسائل دینی خود را مسوول ندانند یا خود اهل نماز باشند ولی فرزند خانواده را تحریصو تشویق به نماز ننمایند قطعا فرزند آن خانواده اهل نماز و عبادت نخواهد شد البته شاید در آینده بر اثر عوامل دیگر به نماز روی آورد که این احتمال ضعیفی است.نوجوانی نوشته بود که چگونه از من انتظار نماز خواندن برود در حالیکه در خانه ما هیچ یکاهل نماز نیستند و دیگری بیان کرد که توقع نماز خواندن از کسی که هیچ یک از اعضای خانواده اش اهل نماز نباشند، توقع بی جایی است. بسیار روشن و مسلم است که چنین فرزندی به زودی به عبادت تن در نخواهد داد. کانون خانواده مهمترین عامل در این زمینه محسوب می شود چون کانونی که جوان در آن رشد یافته کانون بی تفاوتی بوده است و هرگز کسی از طریق محبت و تشویق یا از راه قهر و تهدید او را به امور عبادی وادار نکرده یا از او نخواسته است. چه بسا این جوان نسبت به سایر امور زندگی فردی سر به زیر و تسلیم پذیر و با شخصیتی از دیدگاه خانواده باشد و لیکن اهل نماز و دیانت نیست. این بدان جهت است که والدین در آن امور تاکید داشته اما در امور دینی اصراری به خرج نداده اند و اگر در بعد دینی توجه داشتند قطعا خللی در او مشاهده نمی کردند.
چگونه نوجوانان را به نماز تشویق کنیم؟
انسان موجودی است که در زندگی خود، خواه ناخواه با اضطرابات و نگرانی هایی روبه
روست. گاهی این نگرانی ها برای برخی محدود به مسائل مادی است و گاهی از این
حد گذشته و جنبه غیرمادی و معنوی هم پیدا می کند. این حالتگاهی برخی از انسان
ها را چنان به خود مشغول می دارد که تمام عمرشان را در بر می گیرد و...
برای کمال توبه و تمامیت آن نیز شرایطی چند است و کسی که خواهد توبه ی او به سر حد
کمال باشد و زنگ معصیتی که کرده بالمّره از آیینه دل او زدوده شود باید بعد از تلافی و تدارک
هر معصیتی به دوام ندامت و قضای عبادت و ادای مظالم پیوسته بر حال خود گریان و همیشه
متألم و محزون باشد؛وبه ازای آن معصیت نفس خود را به زحمت بیندازد و ریاضت دهد ودر اکل
و شرب تقلیل نماید.
مروی است که :((شخصی در خدمت حضرت علی (ع)گفت:((استغفرالله)).آن حضرت فرمود:
مادرت بر تو بگرید آیا می دانی حقیقت استغفار چیست؟!به درستی که استغفار درجه ی علیین است.
و بر مجموع شش معنی می شود:
اول: پشیمانی بر گذشته.
دوم: عزم بر ترک گناه در مدةالعمر.
سوم: أدا کردن حقوق مردم.
چهارم: قضا کردن هر واجبی که فوت شده.
پنجم: گداختن هر گوشتی حرام روییده به حزن و الم،تا پوست به استخوان چسبد و گوشت تازه بروید.
ششم: الم و زحمت طاعت و عبادت به بدن چشانیدن به ازای آنچه از شیرینی معصیت چشیده.چون
کسی این شش امر را به جا آورد بگوید:((استغفرالله)).
مراد حضرت در اینجا،استغفار کامل است.ومراد آن نیست که استغفار کردن بدون مجموع این شش امر
لغو و بی فایده است؛زیرا شکی نیست که تلفظ به کلمه ی ((استغفرالله))از روی اخلاص با فهمیدن معنی
آن نیز موجب تخفیف عذاب است.بلکه گفتن آن از برای ثواب اگرچه معنی آن را نفهمد خالی از ثواب
نیست.همچنان که بسیاری از عوام می گویند.
از حضرت امام جعفر صادق(ع)مروی است که:((توبه،((حبل الله))و((مددعنایت))اوست و لابد است از
مداومت آن.و از برای هر طایفه از بندگان توبه ای است.تا اینکه فرمودند که:اما توبه طایفه عوام آن است
که باطن خود را از گناهان بشوید به آب حسرت و اعتراف به گناه و پشیمانی بر گذشته و ترسناک بودن بر
آنکه دیگر مثل آن از برای او صادر شود.وباید گناهان را سهل و حقیر نشمارد و دایم بر تقصیرات خود در
بندگی خداگریان و متأسف باشد.و خود را از شهوت های نفسانیه محافظت نماید و استغاثه به خدا نماید
که او را اعانت فرماید بر وفای به توبه و محافظت کند او را از عود به گناه و ریاضت دهد نفس خود را به
عبادت و مجاهده و واجباتی که از او فوت شده قضا نماید و ستمی که بر کسی کرده تدارک آن کند و آنچه
از حقوق مردمان در ذمه او باشد ادا کند و از هم صحبتان بد اجتناب نماید و شبها را به بیداری به صبح
رساند و روزها را به تشنگی روزه به شب آورد و همیشه در عاقبت کار خود تفکر نماید و از خدا استعانت
جوید که در حالت وسعت و شادی و زمان سختی و بدحالی او را بر جاده شریعت مستقیم و ثابت بدارد و
در بلاها و مصیبتها صبر کند تا از درجه توبه کنندگان ساقط نشود و چون چنین کند از گناهان خود پاک و
عمل او زیاد و درجات او بلند می گردد.))
و از جمله شرایط توبه آن است که:سعی نماید که آثار کدورت و ظلمت که از گناهان بردل او مجتمع شود
به نور طاعت محو کند؛زیرا هر شهوت و معصیتی که از انسان صادر می شود از آن ظلمت و تیرگی بر دل
می نشیند و چون بسیار شد دل زنگ می گیرد و اگر زنگ بسیار بر روی هم جمع شود دل او فاسد می
کند و دیگر قابل اصلاح و صفا نمی شود.پس کسی که توبه می کند باید آثار گناهان گذشته را از دل خود
محو کند و محو آنها به طاعات و عبادات می شود؛زیرا همچنان که به سبب معصیت ،ظلمت و کدورت به
سراچه ی دل می رسد همچنین از عبادات نوری در آن حاصل می شود و به واسطه ی آن نور ظلمت
معاصی زدوده می گردد. همچنان که حضرت پیغمبر(ص) فرمود که :((در عقب هر گناهی عبادت کن تا آن
را محو کند.))
بنابراین باید توبه کار نفس خود را بر طاعات و تکالیفی که مخالف با معاصی است ملزم نماید تا
اثرمعصیت را بزداید؛زیرا دفع هر مرضی به ضدّ آن می شود.پس اگر در مجامع لهو و لعب غنا شنیده باشد
کفاره ی آن را به شنیدن قرآن و مواعظ و احادیث و نشستن در مساجد و امثال آن جبران کند،و کفاره ی
شرب خمر را ریاضت نفس و تشنگی تحمل نماید،و کفاره ی خوردن چیز حرام را بعد از تصدق قیمت آن
روزه داشتن و به کم خوردن قناعت کند،و همچنین هر چیزی را به مناسب آن معالجه کند تا اثر آن گناه
محو شود و اگرچه دفع آن به عبادت دیگر غیر مناسب هم ممکن است لیکن معالجه مناسب زودتر اثر می
کند.
منبع:کتاب معراج السعادة (عالم ربّانی ملا احمد نراقی)
آداب عید نوروز
آداب عید نوروز-عید نوروز چون اعیاد اسلامی، از آداب و رسومی خاص اسلامی برخوردار است و علاوه بر آن، برخی آداب و رسوم نیکو نیز در ایام نوروز در میان مردم ایران زمین، دیده می شود، در ادامه به برخی از این آداب و رسوم اشاره می کنیم:
ادامه مطلب...
برچسب ها :
آداب عید نوروز , عید نوروز , عید , آداب عید ,
شهادت حضرت فاطمه ی زهرا (سلام الله علیها) بر تمام شیعیان تسلیت باد
